Θέλεις να εμβαθύνεις περισσότερο και να βελτιώσεις τον αντίκτυπο της κοινότητας σου; Διοργάνωσε ένα εργαστήριο αναστοχασμού!

Είστε μέλη μιας ενεργειακής κοινότητας που ενδιαφέρεστε να εμβαθύνετε στον κοινωνικό αντίκτυπο των δράσεων της κοινότητάς σας, να τον αξιολογήσετε και να θέσετε τις βάσεις για να ενισχυθεί στο μέλλον; Εδώ θα βρείτε έναν πρακτικό οδηγό και υλικό για τη διοργάνωση ενός συμμετοχικού εργαστηρίου αναστοχασμού με στόχο να σχεδιάσετε επόμενα βήματα και στρατηγικές για την αύξηση του κοινωνικού αντίκτυπου της κοινότητάς σας.

Για διευκρινίσεις και περαιτέρω υποστήριξη παρακαλούμε χρησιμοποιήστε τη φόρμα επικοινωνίας.

ΕΡΓΑΣΤΉΡΙΟ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (ΔΙΑ ΖΩΣΗΣ)

  • Άτομα που συμμετέχουν: εώς 20 μέλη ίδιας ενεργειακής κοινότητας*

    Διάρκεια: ~4 ώρες 

    Μέθοδος: Δια ζώσης

    Εργαλεία:

    • Κάρτες Έμπνευσης

    • Καμβάς Αποτύπωσης Ιδέας (προς συμπλήρωση από τα συμμετέχοντα άτομα)

    • Αναφορά απολογισμού (αφορά στο άτομο που συντονίζει)

    • Φόρμα αξιολόγησης (προς συμπλήρωση από τα συμμετέχοντα άτομα κατά τη λήξη του εργαστηρίου)

    • Λίστα συμμετεχόντων ατόμων που θα περιλαμβάνει στοιχεία επικοινωνίας αλλά και πεδίο για τη συναίνεση λήψης φωτογραφιών

    * Άτομα με αναπηρία ενθαρρύνονται να συμμετέχουν μαζί με συνοδό άτομο.

  • Συμμετοχή στο εργαστήριο: Όλα τα άτομα που θα συμμετέχουν στο εργαστήριο θα πρέπει να έχουν ήδη συμπληρώσει το ερωτηματολόγιο μέτρησης κοινωνικού αντίκτυπου.

    Συντονισμός του εργαστηρίου: Το άτομο που συντονίζει μπορεί να βρει χρήσιμες αυτές τις συμβουλές για συντονισμό εργαστηρίων:

    • Βεβαιωθείτε ότι έχετε κάποια ενημέρωση και εξοικείωση με το αντικείμενο. Θα είναι ωφέλιμο να έχετε διαβάσει το περιεχόμενο που είναι διαθέσιμο εδώ αναφορικά με τις γενικές αρχές και τους σκοπούς που αφορούν στην αξιολόγηση του κοινωνικό αντίκτυπο των ενεργειακών κοινοτήτων.

    • Δημιουργήστε κάποιες βασικές αρχές που θα διέπουν το εργαστηρίο καθ’ όλη τη διάρκεια του και καλέστε την ομάδα να συμφωνήσει στην αρχή.  Βεβαιωθείτε ότι μέσα σε αυτές τις αρχές συμπεριλαμβάνεται ένα ασφαλές περιβάλλον όπου όλα τα άτομα θα μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα και χωρίς διακρίσεις, θα υπάρχει σεβασμός, κατανόηση, φροντίδα και αλληλουποστήριξη. 

    • Κρατήστε καλή παρακολούθηση του χρόνου. Μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια από ένα συμμετέχοντα που μπορεί να αναλάβει το ρόλο του χρονόμετρου.

    • Εξασκήστε την ενεργητική ακρόαση. Αφοσιωθείτε στη συζήτηση, διατηρείτε την οπτική επαφή και επαναλάβετε στοιχεία από αυτά που μοιράζονται τα συμμετέχοντα άτομα για να βεβαιωθείτε ότι όλα έχουν κατανοήσει.

    • Δώστε ξεκάθαρες οδηγίες. Πάρτε το χρόνο για να εξηγήσετε καλά τις οδηγίες κάθε άσκησης. Παρέχετε ένα παράδειγμα εξηγώντας όλα τα βήματα της άσκησης.

    • Διαχειριστείτε τη δυναμική της ομάδας. Συμβαίνει συχνά σε μία ομάδα να υπάρχουν άτομα που μπορεί να αναλάβουν διαφορετικούς ρόλους (π.χ., κυρίαρχοι ομιλητές, ήσυχοι παρατηρητές). Ενθαρρύνετε ευγενικά τα πιο ήσυχα μέλη προσκαλώντας τα να μοιραστούν τις σκέψεις τους και ανακατευθύνετε ή περιορίστε ευγενικά τις πιο κυρίαρχες φωνές για να διατηρήσετε την ισορροπία. 

    • Παρατηρήστε τη γενικότερη ενέργεια της ομάδας. Έχετε το νου σας σε σημάδια κούρασης ή αποπροσανατολισμού και χρησιμοποιήστε σύντομα energizers για να τονώσετε την ομάδα. Μπορείτε να βρείτε μερικά παραδείγματα εδώ.

    • Χρησιμοποιήστε μικρές ομάδες. Χωρίστε τη μεγάλη ομάδα σε μικρότερες, αποτελούμενες από 5-7 άτομα. Είναι ωφέλιμο να έχετε διαμορφώσει τον χώρο σε νησίδες, κάθε μία από τις οποίες να αντιστοιχεί σε μία ομάδα, έτσι ώστε οι συμμετέχοντες να κάθονται από την αρχή με τους ανθρώπους που θα συνεργαστούν κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου. Μ' αυτόν τον τρόπο, θα εξοικονομήσετε χρόνο, αποφεύγοντας την αναστάτωση της δημιουργίας των ομάδων αργότερα.

    Συνοψίστε:  Περιοδικά συνοψίστε τα βασικά σημεία κατά τη διάρκεια των συζητήσεων. Αυτό βοηθά στην αποσαφήνιση της κατανόησης και διατηρεί τα συμμετέχοντα άτομα ενεργά. Μπορείτε να πείτε, “Μέχρι τώρα, έχουμε συζητήσει τα Χ, Ψ και Ζ. Θέλει κάποιο άτομο να προσθέσει κάτι ή να διευκρινίσει;”

  • 1— ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑ & ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ | 5-10 λεπτά

    • Υποδοχή συμμετεχόντων ατόμων

    • Παρουσίαση του σκοπού του εργαστηρίου και της ατζέντας της ημέρας

    2— ΑΣ ΓΝΩΡΙΣΤΟΥΜΕ | 15 λεπτά

    Παράδειγμα ice breaker δραστηριότητας:
    Ζητήστε από τα άτομα που συμμετέχουν να επιλέξουν να παρουσιάστούν λέγοντας το όνομά τους, τον τίτλο τους και μία  “υπερδύναμη” που τους χαρακτηρίζει και την οποία θα συνεισφέρουν στο εργαστήριο ή μία λέξη για να περιγράψουν πώς αισθάνονται σαν να περιγράφουν τον καιρό  (π.χ. βροχερός, ηλιοφάνεια κλπ)

    Παραδείγματα συμπεριληπτικών δραστηριοτήτων για άτομα με αναπηρίες μπορείτε να βρείτε στην βιβλιοθήκη της ιστοσελίδας μας, στην ενότητα συμβουλές για συντονισμό εργαστηρίου.

    3— ΜΟΙΡΑΖΟΝΤΑΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ & ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ | 25-30 λεπτά

    Μοίρασμα με την βοήθεια του συντονιστή: Τα συμμετέχοντα άτομα μοιράζονται εμπειρίες και ιστορίες από τη συμμετοχή τους στις ενεργειακές κοινότητες. Ενδεικτικές ερωτήσεις: 

    • Ποιοι ήταν οι λόγοι που σας έκαναν να συμμετέχετε σε μια ενεργειακή κοινότητα;

    • Τι πιστεύετε ότι έχετε κερδίσει από την συμμετοχή σας στην ενεργειακή κοινότητα;

    • Πείτε μας κάποιο θετικό στιγμιότυπο - κάτι που έχετε κρατήσει στην μνήμη σας - από τη συμμετοχή σας στην κοινότητα;

    • Τι σας κάνει να νιώθετε περηφάνια που συμμετέχετε στην ενεργειακή κοινότητα;

    4— ΜΕΤΡΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟ | 55 λεπτά

    Παρουσίαση αποτελεσμάτων | 15 λεπτά
    Ο συντονιστής παρουσιάζει τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου που έχει συνθέσει. Δίνει έμφαση στα σημαντικά θέματα και παρουσιάζει κάποιες συγκρίσεις

    Συζήτηση Αποτελεσμάτων | 40 λεπτά
    Ακολουθεί συντονισμένη συζήτηση για την ανάλυση των αποτελεσμάτων. Ενδεικτικές ερωτήσεις:

    • Ποια είναι τα δυνατά και ποια τα αδύναμα σημεία της κοινότητας;

    • Ποια σημεία σας προκαλούν έκπληξη και γιατί;

    • Έχετε κάποια ιδέα πώς είναι η δράση της κοινότητας σε σχέση με άλλες κοινότητες στην Ελλάδα;

    5— ΣΥΝΤΟΜΟ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ | 15 λεπτά

    Συμβουλή: Εάν ο κόσμος γύρω σας δείχνει κουρασμένος, δοκιμάστε ένα σύντομο Energizer μετά το διάλειμμα.

    6— ‘ΕΜΠΝΕΥΣΗ & ΝΕΕΣ ΙΔΕΕΣ | 65 λεπτά
    Τα συμμετέχοντα μέλη χωρίζονται σε μικρές ομάδες των 5-7 ατόμων. Ένα μέλος από κάθε ομάδα, αναλαμβάνει ρόλο rapporteur, καταγράφοντας τα βασικά σημεία της συζήτησης. 

    Α. Γόνιμες Περιοχές| 15 λεπτά : Κάθε άτομο παίρνει 3 λεπτά να σκεφτεί “γόνιμες περιοχές” όπου θα μπορούσε να βελτιωθεί η κοινότητα στο κομμάτι του κοινωνικού αντικτύπου. Η ομάδα συζητάει τι έχει γράψει ο καθένας και καταλήγουν σε κάποιες κοινές περιοχές.

    Β.Κάρτες Έμπνευσης | 20 λεπτά : Σε κάθε ομάδα δίνονται οι κάρτες έμπνευσης που παρουσιάζουν επιτυχημένες πρακτικές που έχουν εφαρμόσει διάφορες κοινότητες. Κάθε ομάδα καλείται να συζητήσει αυτές τις πρακτικές. Ενδεικτικές ερωτήσεις: 

    • Τι λύσεις έχουν βρει άλλες κοινότητες για να ενισχύσουν κάποιους από τους δείκτες;

    • Ποια πιστεύετε ότι είναι τα σημεία κλειδιά για την επιτυχία κάθε προγράμματος/ εγχειρήματος; 

    • Τι θα μπορούσε να λειτουργήσει στην δική σας περίπτωση, και τι όχι;

    Γ. Χαρτογράφηση Ιδεών | 30 λεπτά:  Σε κάθε ομάδα δίνεται ο Καμβάς Αποτύπωσης Ιδέας. Με βάση την προηγούμενη συζήτηση και την έμπνευση από τις κάρτες, η ομάδα αποτυπώνει μια καινούρια ιδέα για την ενεργειακή τους κοινότητα, συμπληρώνοντας τον καμβά και ακολουθώντας τις ερωτήσεις που περιλαμβάνει:

    • Όνομα ομάδας

    • Σε ποια θεματική/δείκτη εστιάζετε;

    • Σύντομη περιγραφή της ιδέας σε δύο προτάσεις

    • Τι χρειάζεστε για να την υλοποιήσετε (ανθρώπινο κεφάλαιο, πρώτες ύλες, πόροι, συνέργειες);

    • Με τι θα ξεκινούσατε αύριο;

    7— ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΙΔΕΩΝ | 40 λεπτά

    Οι ομάδες παρουσιάζουν με την σειρά τους τις ιδέες τους στην ολομέλεια. Η κάθε ομάδα έχει 3 λεπτά να παρουσιάσει τα βασικά σημεία της ιδέας τους και 5-10 λεπτά για να απαντήσουν σε πιθανές ερωτήσεις από τις άλλες ομάδες.


    8— ΚΛΕΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ | 10 λεπτά

    Ο συντονιστής κλείνει το εργαστήριο κάνοντας μία περίληψη από ό,τι συνέβη. Δίνει την δυνατότητα σε κάποια από τα συμμετέχοντα άτομα να μοιραστούν τις εντυπώσεις τους - τι τους άρεσε, τι έμαθαν. Κλείνοντας ο συντονιστής μοιράζει στα συμμετέχοντα άτομα φόρμες αξιολόγησης του εργαστηρίου.

ΕΡΓΑΣΤΉΡΙΟ ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ)

  • Εργαστήριο Αναστοχασμού Ενεργειακών Κοινοτήτων

    Συμμετέχοντες: έως 10 άτομα, μέλη της ενεργειακής κοινότητας

    Διάρκεια: ~1,5 ώρες

    Μέθοδος: Zoom, Microsoft Teams, Google Meet

    Εργαλεία: Φόρμα αξιολόγησης εργαστηρίου (συμπληρώνεται κατά τη λήξη του εργαστηρίου)

  • Συμμετοχή στο εργαστήριο: Όλα τα άτομα που θα συμμετέχουν στο εργαστήριο θα πρέπει να έχουν ήδη συμπληρώσει το ερωτηματολόγιο μέτρησης κοινωνικού αντίκτυπου.

    Συντονισμός του εργαστηρίου: Εκτός από τις γενικές συμβουλές για συντονισμό εργαστηρίων που παρουσιάζονται στην προηγούμενη ενότητα, χρήσιμες μπορεί να φανούν κι οι παρακάτω ειδικές συμβουλές για συντονισμό ιντερνετικών εργαστηρίων:

    • Επιλογή της Κατάλληλης Πλατφόρμας. Επιλέξτε μια αξιόπιστη πλατφόρμα που να υποστηρίζει βίντεο, ήχο και εργαλεία συνεργασίας (π.χ., Zoom, Microsoft Teams, Google Meet). Βεβαιωθείτε ότι όλα τα συμμετέχοντα άτομα είναι εξοικειωμένα με αυτήν.

    • Επεξήγηση των βασικών τεχνικών της πλατφόρμας και τρόπους αλληλεπίδρασης (π.χ. Πώς σηκώνω χέρι για να πάρω τον λόγο, πότε γράφω κάτι στο τσατ για να απαντήσω σε κάποια ερω΄τηση κλπ)

    • Αλληλεπίδραση. Ενθαρρύνετε τη συμμετοχή με ερωτήσεις, ψηφοφορίες. Ενθαρρύνετε την ενεργή συμμετοχή για να διατηρήσετε την ενέργεια υψηλή και να εμπλέξετε όλα τα άτομα.

  • 1— Καλωσόρισμα & Σκοπός του εργαστηρίου | 5 λεπτά

    • Υποδοχή συμμετεχόντων ατόμων

    • Παρουσίαση του σκοπού του εργαστηρίου και της ατζέντας της ημέρας

    2— Ας γνωριστούμε! | 15  λεπτά

    • Παράδειγμα online ice breaker δραστηριότητας: Ζητήστε από τα άτομα που συμμετέχουν να επιλέξουν ένα emoji που να περιγράφει πώς αισθάνονται εκείνη τη στιγμή. Μπορούν να το μοιραστούν στο chat ή να το δείξουν στην κάμερα.

    3— Μοιράζοντας Ιστορίες & Εμπειρίες | 20 λεπτά

    • Μοίρασμα με την βοήθεια του συντονιστή: Τα συμμετέχοντα άτομα μοιράζονται εμπειρίες και ιστορίες από τη συμμετοχή τους στην ενεργειακή κοινότητα.

    • Ενδεικτικές ερωτήσεις: 

      • Ποιοι ήταν οι λόγοι που σας έκαναν να συμμετέχετε στην ενεργειακή κοινότητα;

      • Τι πιστεύετε ότι έχετε κερδίσει από τη συμμετοχή σας στην ενεργειακή κοινότητα;

      • Πείτε μας ένα θετικό στιγμιότυπο - κάτι που έχει εντυπωθεί στη μνήμη σας - από τη συμμετοχή σας στην κοινότητα.

    4— Μετρώντας τον Κοινωνικό Αντίκτυπο - Συζήτηση αποτελεσμάτων  | 40 λεπτά

    Ανάλυση και συζήτηση αποτελεσμάτων. Ο συντονιστής διαβάζει τα αποτελέσματα και τα μοιράζεται μέσω της οθόνης του με τους συμμετέχοντες

    Ακολουθεί συντονισμένη συζήτηση γύρω από τα αποτελέσματα.

    Ενδεικτικές ερωτήσεις:

    • Ποια είναι τα δυνατά και ποια τα αδύνατα σημεία της κοινότητας;

    • Ποια σημεία σας προκαλούν έκπληξη και γιατί;

    • Πώς είναι η δράση της κοινότητας σε σχέση με άλλες κοινότητες στην Ελλάδα;

    • Πού θα μπορούσε να βελτιωθεί η κοινότητα σας και ποιες ιδέες θα μπορούσατε να προτείνετε σε αυτή την κατεύθυνση;

    5— Κλείνοντας το εργαστήριο | 10  λεπτά

    Ο συντονιστής κλείνει το εργαστήριο κάνοντας μία περίληψη από ότι συνέβη. Δίνει την δυνατότητα σε κάποια συμμετέχοντα άτομα να μοιραστούν τις εντυπώσεις τους - τι τους άρεσε, τι έμαθαν. Κλείνοντας ο συντονιστής στέλνει στα συμμετέχοντα άτομα online φόρμες αξιολόγησης του εργαστηρίου.

Χρήσιμα εργαλεία για τον κοινωνικό αντίκτυπο ενεργειακών κοινοτήτων

 Θέλεις να πάρεις μια εκτίμηση για τον κοινωνικό αντίκτυπο της κοινότητας σου; Συμπλήρωσε το ερωτηματολόγιο!

Θέλεις να διευρύνεις τις γνώσεις σου γύρω από τον κοινωνικό αντίκτυπο των ενεργειακών κοινοτήτων; Ρίξε μια ματιά στη βιβλιοθήκη!